Sai lầm trong cách phòng bệnh
Trong những ngày qua, thời tiết ở các tỉnh phía Nam thay đổi phức tạp khiến nhiều trẻ em, người già mắc phải các bệnh về đường hô hấp như: viêm đường hô hấp trên, viêm tiểu phế quản, viêm phổi ở trẻ em và các bệnh hen suyễn thấp khớp, viêm phổi, tăng huyết áp… ở người già.
Theo bác sĩ Trần Anh Tuấn, Trưởng khoa hô hấp, Bệnh viện Nhi đồng 1, TP.HCM, sau một thời gian các bệnh về đường hô hấp lắng xuống, trong những ngày qua bệnh lại có chiều hướng tăng, chủ yếu là bệnh viêm tiểu phế quản và viêm phổi.
Bác sĩ Tuấn cho biết, qua theo dõi hơn 10 năm, hễ cứ khi thời tiết từ nóng chuyển sang lạnh là các bệnh về đường hô hấp ở trẻ lại tăng lên. Đối với các tỉnh, thành Nam bộ, đỉnh cao của các bệnh về đường hô hấp bắt đầu từ tháng 8 và đã kết thúc vào tháng 11 vừa qua. Do đó, đây là giai đoạn giảm, nhưng do thời tiết nóng, lạnh bất thường khiến cho các bệnh về đường hô hấp tăng trở lại.
“Mức tăng hiện nay là khoảng 10% đến 20% so với những tuần trước đó. Như vậy, nếu so với cùng kỳ thời điểm này năm trước các bệnh về đường hô hấp tăng khoảng 20%”, bác sĩ Tuấn cho biết.
Theo phân tích của bác sĩ Tuấn, khi thời tiết thay đổi sẽ khiến nhiều trẻ giảm sức đề kháng, không thích nghi kịp với sự thay đổi thời tiết, đặc biệt là trẻ dưới 12 tháng tuổi. Điều này cũng tương tự ở những người lớn tuổi, nhất là các cụ già có bệnh mạn tính, dẫn đến mắc các chứng bệnh viêm phổi, thấp khớp, huyết áp cao… Đặc biệt thời tiết nóng, lạnh như những ngày qua là điều kiện thuận lợi cho các mầm bệnh, các loại vi rút tấn công.
Tuy nhiên, điều mà ông Tuấn lo ngại nhất hiện nay là các bậc phụ huynh mắc những sai lầm “chết người” trong quá trình chăm sóc trẻ. Nhiều phụ huynh thấy thời tiết lạnh cho trẻ mặc nhiều lớp áo, đến khi thấy trẻ nóng lại cho nằm quạt hay máy lạnh khiến trẻ rất dễ mắc bệnh về đường hô hấp.
Không ít phụ huynh khi thấy trẻ ho hoặc thời tiết lạnh thường cho trẻ mặc nhiều lớp áo để bảo vệ. Điều này vô hình khiến khó phát hiện được trẻ có biểu hiện khó thở hoặc ngạt. Chính vì không phát hiện thời điểm trẻ khó thở nên gây ra nhiều khó khăn cho bác sĩ trong quá trình điều trị. Đó là chưa kể nếu gặp sự cố không xử lý kịp sẽ nguy hiểm đến tính mạng.
“Sự thiếu hiểu biết này không chỉ có các bậc phụ huynh ở vùng xa hay ở các tỉnh, thành khác mà ngay cả TP.HCM, nhiều phụ huynh có trình độ học vấn cao cũng không hiểu điều này”, bác sĩ Tuấn cho biết.
Bên cạnh đó, bác sĩ Tuấn cũng cảnh báo về tình trạng các bậc phụ huynh khi thấy trẻ bị bệnh, nhất là các bệnh về đường hô hấp thường quan tâm đến trẻ ho ít hay nhiều là một sai lầm rất nguy hiểm.
“Ngay cả giới truyền thông cũng chưa hiểu rõ điều này nên không ít những tờ báo giật tít “nghe tiếng ho đoán bệnh”. Khi một em bé bị ho, vấn đề quan trọng không phải là bé ho ít hay ho nhiều mà chúng ta cần quan tâm xem em bé thở như thế nào, có bị khó thở hay không để biết được dấu hiệu nặng. Còn việc kích thích gây ho đa phần là nằm ở đường hô hấp trên, bệnh này thường nhẹ”, bác sĩ Tuấn cảnh báo.
Nên giữ ấm vừa phải
Từ nay đến Tết Nguyên đán 2016 thời tiết còn diễn biến bất thường nên bác sĩ Tuấn khuyến cáo: “Lúc lạnh, các bậc phụ huynh nên cho bé mặc quần áo vừa phải, không nhất thiết phải mặt 2, 3 lớp quần áo. Đối với tiết trời lạnh ở miền Nam thì chỉ cần khoác thêm cho bé một chiếc áo ấm là đủ.
Lúc nóng sử dụng máy lạnh, quạt máy cũng phải hợp lý. Nếu sử dụng không đúng cách sẽ gây tác hại lớn cho trẻ em và người già. Ngoài ra, rửa tay cũng là cách phòng ngừa bệnh tốt nhất trong lúc thời tiết thay đổi thất thường như hiện nay. Rửa tay không chỉ phòng ngừa các bệnh về đường tiêu hóa mà còn phòng ngừa hiệu quả các bệnh về đường hô hấp. Đây mới chính là “liều vắc xin” tốt nhất”.
Theo Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM, thời điểm này trẻ rất dễ bị các mầm bệnh, các loại vi khuẩn bên ngoài tấn công. Do đó, để chủ động trong vấn đề này nên chủng ngừa cho cả trẻ em và người già vắc xin cúm để tránh viêm phổi, nhất là các cụ mắc bệnh viêm phổi tắc nghẽn mạn tính.
“Chúng ta đừng nghĩ rằng người lớn chỉ cảm ho thông thường là không có gì. Do đó, đối với người già, đặc biệt là trẻ em, không cho tiếp xúc với những người mắc bệnh dù chỉ là cảm ho thông thường”, bác sĩ Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM đề nghị.
Ông Dũng cho hay, bệnh viêm tiểu phế quản do một loại vi rút về hô hấp gây ra có tỷ lệ nhập viện hàng đầu hiện nay. Loại vi rút này có thể lây cho cả người lớn và trẻ em, nhưng với người lớn chỉ gây cảm ho thông thường không đáng kể, nhưng nếu lây cho trẻ em thì 90% trở thành viêm tiểu phế quản và tuổi càng nhỏ bệnh càng nặng. Đặc biệt trẻ dưới 3 tháng tuổi, cứ 2 bé mắc viêm tiểu phế quản thì sẽ có 1 bé phải nhập viện.
Hồ Quang